W dniach 16-22 października Dom Bretanii w Poznaniu zaprasza na XV Festiwal Kultur Europy. Tegoroczna edycja poświęcona jest Walonii i Brukseli, tj. francuskojęzycznej części Federacji Belgijskiej. O ile Bruksela – stolica Unii Europejskiej, miasto kosmopolityczne i tętniące życiem – budzi szereg skojarzeń, to Walonia nie jest powszechnie znana.
Belgia to kraj dwóch narodów, Walonów i Flamandów, dla którego różnorodność jest zarówno atutem, jak i źródłem napięć. 15. edycja Festiwalu Kultur Europy poświęcona jest francuskojęzycznej części Federacji Belgijskiej, tj. Walonii i Brukseli. Belgijska aura i specyficzna mentalność jej mieszkańców inspirowały Maigritte’a, Maeterlincka, Brela i innych. We franko-belgijskim kręgu kulturowym narodziły się też postaci komiksowe jak Lucky Luke, Tintin, Smerfy czy Thorgal. Organizatorzy festiwalu zapraszają do spotkań z historią, kulturą i sztuką wciąż mało znanej Walonii i do odkrywania nieoczywistych twarzy kosmopolitycznej Brukseli.
16.10 (poniedziałek) g.18 Dom Bretanii
Belgia przed Belgią – wykład prof. Anny Loby
Dzisiejsza Belgia to nie tylko kraj w samym centrum zjednoczonej Europy, lecz także prawdziwy tygiel kultur, języków i tradycji. Mimo że jako niezależne państwo ukonstytuowała się dość późno, bo dopiero w 1830 roku, ma za sobą nadzwyczaj bogatą przeszłość, zdeterminowaną – między innymi– przez wpływy francuskie, niderlandzkie, austriackie i hiszpańskie. To właśnie wydarzenia z minionych stuleci, obfitujące w dramaturgiczne zwroty akcji, zadecydowały o współczesnym obliczu tego niezwykłego kraju, a dziedzictwo kulturalne, artystyczne i intelektualne, wniesione niegdyś przez różne narody,
stanowi niezbywalny składnik jego tożsamości.
prof. UAM dr hab. Anna Loba – romanistka, specjalizuje się w literaturze francuskiego średniowiecza i renesansu oraz literaturze dla dzieci i młodzieży. Bada m.in. sytuację kobiet w średniowieczu (przekład „Księgi o Mieście Pań” Krystyny de Pizan, redakcja studiów poświęconych tej autorce) i średniowieczny teatr francuski. Współpracuje z Archives et Musée de la Littérature w Brukseli.
17.10 (wtorek) g. 18 Dom Bretanii
„Płaski kraj” i jego mieszkańcy – rozważania wokół belgijskiej tożsamości – wykład dr Joanny Teklik
Belgia kojarzy nam się zwykle z frytkami i czekoladą, ale warto zastanowić się, jaki naprawdę jest ten kraj – skąpany w deszczu i melancholijnej mgle Północy, z niebem szarym zbyt, jak śpiewał Brel, by nie wybaczyć mu? Belgiem być, czyli kim? Flamandem, Walonem, a może mieszkańcem Brukseli? Odpowiedzi na te pytania znajdziemy w artystycznym i literackim dziedzictwie Belgii. Zbuntowana awangarda, fantastyka, nadrealizm, komiks i kryminał ukazują prawdziwie belgijski charakter, a walońsko-flamandzka dwoistość, sztuka kompromisu, autoironia i poczucie humoru czynią z Belgii kraj o tyle wyjątkowy co, cytując jednego z jej czołowych pisarzy, najbardziej nierealny na ziemi.
dr Joanna Teklik – romanistka, zajmuje się literaturą francuską XX wieku, literaturą frankofońskiej Belgii oraz problematyką literackości świadectw obozowych. Współpracuje stale z Archives et Musée de la Littérature w Brukseli. Jest współautorką monografii Belgiem być. Fikcja i tożsamość we francuskojęzycznej literaturze Belgii (od końca XIX do początku XXI wieku) (2017), a także redaktorką studiów poświęconych literaturze frankofońskiej Belgii.
18.10 (środa) g. 18 Dom Bretanii
Inspirująca Bruksela – wykład prof. Danuty Walczak-Delanois
Bruksela, ze względu na swe położenie i historię, a także fascynujące zabytki i wspaniałe rzemiosło, od wieków przyciąga do siebie nowych mieszkańców. Tym, którzy przybywają do Brukseli z najdalszych zakątków świata, ukazują się jej różne ciekawe oblicza: miasto królów i żebraków, miasto instytucji europejskich, wielojęzyczne miejsce spotkań intelektualistów, wynalazców, artystów oraz rzemieślników. Kluczem do opowieści o Brukseli będzie jej inspirujący potencjał (arrasy, koronki, czekolada…), ale też tamtejsze instrumenty muzyczne, budowle, książki i rośliny. Każdy odnaleźć tu może własną inspirację.
prof. Dorota Walczak-Delanois – wykładowczyni literatury polskiej, kierowniczka katedry polonistycznej na Wolnym Uniwersytecie w Brukseli (Université Libre de Bruxelles), gdzie wykłada od 1998 roku. Autorka monografii naukowych, tomików poetyckich i obrazów. Nagradzana za promocję języka polskiego, nauki, kultury i sztuki (Polonicum 2009, Bene merito 2019…).
19.10 (czwartek) g. 18 Dom Bretanii
Victor Horta. Secesja pomiędzy gotykiem a modernizmem – wykład dr Przemysława Głowackiego
Victor Horta uznawany jest za jednego z najważniejszych twórców secesji. Na wykładzie poznamy jego realizacje oraz zastanowimy się nad genezą stylu słynnego belgijskiego architekta, nad źródłami jego inspiracji oraz okolicznościami powstania Art nouveau. Postawimy pytanie o wkład Victora Horty w rozwój architektury XX wieku. Spotkanie będzie inspirującą wycieczką po secesyjnej Brukseli, gdzie znajduje się większość budynków jego autorstwa.
Przemysław Głowacki – historyk sztuki, edukator muzealny, od wielu lat zajmuje się popularyzacją wiedzy o sztuce, współpracuje m. in. z Zamkiem Królewskim w Warszawie. Wykładowca Warszawskiej Szkoły Filmowej oraz Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Prowadzi stronę poświęconą sztuce i wystawom www.artdone.pl.
Filmy belgijskie w Kinie Muza | Bilety: 12 zł
19.10 (czwartek) g. 20.30
„Tori i Lokita”
Tori et Lokita, reż. Luc Dardenne, Jean-Pierre Dardenne, 2022, 88’
Film, uważany za jedno z najlepszych dzieł braci Dardenne, opowiada historię dwójki uchodźczych dzieci z Afryki Toriego i Lokity, które, uciekając przed biedą i przemocą, chcą zacząć nowe życie w Belgii. Na miejscu spotykają się jednak z bezdusznością i obojętnością. Zepchnięci do szarej strefy, bezbronni wobec przemocy, chłopak i dziewczyna mają tylko siebie… Przenikliwa i poruszająca opowieść o odwadze, nadziei i sile przyjaźni.
20.10 (piątek) g. 17
„Nasze zmagania”
Nos batailles, reż. Guillaume Senez, 2018, 98’
Laura i Oliwier to młode małżeństwo z dwójką dzieci. Domowe obowiązki i rutyna przytłaczają młodą matkę, która pewnego dnia podejmuje decyzję o opuszczeniu rodziny. Oliwier zostaje sam z dziećmi, musi na nowo poukładać życie rodzinne i nauczyć się bycia ojcem.
21.10 (sobota) g. 17
„Zatrzymać”
Keeper, reż. Gulliaume Senez 2015, 96’
Nastoletni Maxime i Mélanie są w sobie bezgranicznie zakochani. Pewnego dnia jednak staną przed ważną życiową decyzją, po tym, jak okazuje się, że dziewczyna zaszła w ciążę. Czy zdecydują się na zostanie rodzicami? Opowieść o trudnych wyborach, dorastaniu i braniu odpowiedzialności za swoje czyny.
20.10 (piątek) g. 18 Akademia Kulinarna SPOT. to EAT, ul. Dolna Wilda 87
Kuchnia belgijska – warsztaty kulinarne z Mają Skorupską
Uczestnicy przygotują pod okiem Mai Skorupskiej sztandarowe dania kuchni belgijskiej m. in. królika w piwie wiśniowym, gulasz z wołowiny po flamandzku, zupę cebulową, cykorię w szynce, gofry belgijskie, mus czekoladowy z Grand Marnier czy tartę z ganache czekoladowym.
Koszt: 280 zł. Zapisy i informacje: www. spot.poznan.pl
21.10 (sobota) g. 15 – 17 Retro Dance Studio, ul. Wielka 19/4
Warsztaty tańców balfolkowych dla początkujących
Prowadzenie: Krzysztof Rogulski i Marta Tomczak
Uczestnicy poznają kilka tańców balfolkowych, tj. pochodzących głównie z zachodnich regionów Europy tańców tradycyjnych, które zyskują od kilkunastu lat w Polsce coraz większą popularność. W programie nauka tańców w parach jak scottish, walczyk, mazurka czy polka, a także tańców w korowodzie, w kręgu lub łańcuchu (cercle circassien, chapelloise, rond d’Argenton, andro). Warsztaty przygotują do potańcówki z duo Macke – Bornauw (22.10). Nie trzeba przychodzić w parach! Udział bezpłatny.
Zapisy: agata@dombretanii.org.pl
22.10 (niedziela) g. 18 Klub 2 Progi (al. Niepodległości 36)
Duo Macke – Bornauw
„Curly music”
Barok na folkowo & potańcówka balfolkowa
„Curly Music” (nazwa nawiązująca z przymrużeniem oka do early music, tj. muzyki dawnej) to program, w którym muzyka barokowa jest reinterepretowana przez artystów z Walonii wedle kanonów muzyki tradycyjnej. Usłyszymy rzadko wykorzystywane w muzyce klasycznej instrumenty o ludowym rodowodzie: musette (rodzaj małych dworskich dud) oraz dudy flamandzkie, na których gra Birgit Bornauw, oraz akordeon diatoniczny i – znany tylko w Walonii – pedał basowy o brzmieniu zbliżonym do akordeonu (Benjamin Macke). Świeże i niepozbawione dowcipu spojrzenie artystów na muzykę barokową jest w gruncie rzeczy ukłonem w stronę wzajemnych wpływów kultury „wysokiej” i „niskiej” – muzyka dworska wszak niegdyś przenikała się z ludową.
W repertuarze usłyszymy utwory barokowych kompozytorów jak: Haendel, Purcell, Telemann oraz mniej znanych niderlandzkich twórców muzyki tego okresu takich jak Jakob Pieters Beukema czy francuski choreograf D’Aubat Saint-Flour – autor zbioru kontredansów, a także dwudziestowieczne kompozycje nawiązujące do stylistyki epoki.
Muzycy nagrali wspólnie dwa albumy “It’s Baroque to my Ears” (2016) i “Curly Music” (2020), które odniosły duży sukces na europejskim rynku muzycznym. Artyści wprowadzą słuchaczy w klimat radosny, a zarazem pełen subtelności, łącząc w sobie wirtuozerię, sporą dawkę humoru i wzajemne porozumienie.
Duet jest również uznanym zespołem balfolkowym – w drugiej części wieczoru muzycy zagrają do tańca. Usłyszmy tańce tradycyjne z zachodniej Europy w nowoczesnych interpretacjach.
Benjamin Macke – akordeon diatoniczny, pedał basowy
Birgit Bornauw – dudy dworskie i flamandzkie
Bilety: 35 zł ǀ Sprzedaż: bilety24.pl, CIK, Dom Bretanii
16.10 – 20.12 Dom Bretanii
Między światłem a cieniem.
Walońska przyroda w obiektywie Emmanuela Oldenhove
Emmanuel Oldenhove pasjonuje się fotografią przyrodniczą. Z wyczuciem pracuje ze światłem, a swoje kadry dobiera tak, aby jak najciekawiej wyeksponować fotografowane zwierzęta czy rośliny. Z niezwykłą precyzją łapie momenty przejścia – od świtania do dnia, od pola uprawnego do dzikiej natury… Wiele zdjęć wykonał w czasie pandemii, kiedy zwykły spacer do lasu stanowił odskocznię od domowej monotonii, a fotografowi pozwolił odkryć na nowo i docenić bogactwo naturalne jego rodzinnej Walonii.
Emmanuel Oldenhove na co dzień uczy francuskiego w Brukseli, w latach 2002-2008 był lektorem na UAM w Poznaniu. Od 7 lat fotografuje lasy i łąki głównie w Belgii oraz w Bieszczadach.
